Calculer de manière exacte et sans la calculatrice la valeur du sinus/cosinus/tangente d’un angle connaissant son sinus/cosinus/tangente.$$ \cos\left(\beta\right) =~? ~;~\text{sachant que}~\tan\left(\beta\right) =\dfrac{11}{12}~\text{et}~\beta\in \left[0;\dfrac{\pi}{2}\right] $$
On peut tout d'abord utiliser la relation suivante pour trouver une relation entre les fonctions sinus et cosinus : $$\begin{array}{rcl|l} \tan(\beta) & = & \dfrac{\sin(\beta)}{\cos(\beta)} & \text{Valeurs}\\ \dfrac{11}{12} & = & \dfrac{\sin(\beta)}{\cos(\beta)} & \cdot\cos(\beta)\\ \dfrac{11}{12}\cos(\beta) & = & \sin(\beta) & \end{array} $$Ainsi, nous avons pu exprimé \(\sin(\beta)\) en fonction de \(\cos(\beta)\). Cela nous permet de substituer l'expression de \(\sin(\beta)\) dans une autre relation bien connue : $$\begin{array}{rcl|l} \sin^2(\beta) + \cos^2(\beta) & = & 1 & \text{Substitution}\\ \left(\dfrac{11}{12}\cos(\beta)\right)^2 + \cos^2(\beta) & = & 1 & \text{Simplification}\\ \dfrac{121}{144}\cos^2(\beta) + \cos^2(\beta) & = & 1 & \text{Factorisation}\\ \left(\dfrac{121}{144} + 1\right)\cos^2(\beta) & = & 1 & \text{Même dénominateur}\\ \left(\dfrac{121}{144} + \dfrac{144}{144}\right)\cos^2(\beta) & = & 1 & \text{Simplification}\\ \dfrac{265}{144}\cos^2(\beta) & = & 1 & : \left(\dfrac{265}{144}\right)\\ \cos^2(\beta) & = & \dfrac{144}{265} & \pm \sqrt{}\\ \cos(\beta) & = & \pm\sqrt{\dfrac{144}{265}} & \text{Simplification}\\ \cos(\beta) & = & \pm \dfrac{12}{\sqrt{265}} & \end{array} $$Comme \(\beta\in\left[0;\dfrac{\pi}{2}\right]\), \(\cos(\beta)\) doit être positif, ainsi sa valeur est : $$ \cos(\beta) = +\dfrac{12}{\sqrt{265}} $$
Copyright © Olivier Simon 2011-2025